अहङ्कारं बलं दर्पं...
सुभाषितम्
अहङ्कारं बलं दर्पं कामं क्रोधं परिग्रहम् ।
विमुच्य निर्ममः शान्तो ब्रह्मभूयाय कल्पते ॥
भगवद्गीता १८-५३
ahaṅkāraṃ balaṃ darpaṃ kāmaṃ krodhaṃ parigraham ।
vimucya nirmamaḥ śānto brahmabhūyāya kalpate ॥
पदच्छेदः
अहङ्कारं, बलं, दर्पं, कामं, क्रोधं, परिग्रहम्, विमुच्य, निर्ममः, शान्तಃ, ब्रह्मभूयाय, कल्पते ।
तात्पर्यम्
अहङ्कारं बलं दर्पं कामं क्रोधं परिग्रहं च परित्यज्य यः निर्मोहः शान्तश्च भवेत् सः ब्रह्माणम् अधितिष्ठति । अहङ्कारदर्पादयः गुणाः वर्ज्याः इत्येतस्य अवगमने न कोपि क्लेशः । त्याज्यानाम् आवल्यां भगवता 'परिग्रहः' इत्येतदपि यद् योजितमस्ति तत् अस्माभिः अवलोकनीयम् । परिग्रहः नाम अन्येभ्यः सङ्ग्रहणप्रवृत्तिः । इयम् आत्मोन्नत्यै हानिकारकं भवति । यत् देवेन मह्यं न दत्तं तत् न मदीयम् इत्येतत् जीवपक्वतायाः लक्षणम् ।
Relinshing egotism, violence, pride, desire, wrath, and the sense of possession-he, the unselfish and calm one, is capable of becoming the Brahman.