हे चतुर, वद उत्तरम् !
|
य एवादिः स एवान्तो मध्ये भवति मध्यमः ।
य एतन्नाभिजानीयात् तृणमात्रं न वेत्ति सः ॥
आदौ यकारः, अन्ते सकारः विद्यते । मध्ये ग्रन्थिः विद्यते ।
इदं यः न जानीयात् स तृणमात्रमपि न जानाति । ’तृणम्’ इत्यस्य पर्यायपदमेव अस्य उत्तरं भवति ।
|
|
|
|
|
|
|
न ब्रह्यचारी न गृही न वनस्थो न वा यतिः ।
पञ्चमः पञ्चभद्राख्यः छात्राणामयमाश्रमः ॥
छात्रावासेषु वसन्तः सर्वे अध्ययनैकासक्ताः भवन्ति इति न । भोजनादिव्यवस्था भवति तत्र इत्यतः सुखजीवनाय अपि वसन्ति केचन । तान् दृष्ट्वा केनचित् रचितः श्लोकः एषः ।
‘‘लोके चत्वारः आश्रमाः प्रसिद्धाः - ब्रह्मचर्यं, गार्हस्थ्यं वानप्रस्थं, संन्यासः चेति । छात्रावासवासिनः एतेभ्यः आश्रमेभ्यः बहिर्भूताः, एतेभ्यो अन्येन पञ्चमेन प्रकारेण जीवन्ति । पञ्चेन्द्रियाणां तृप्त्यै येन केनचित् प्रकारेण प्रयतन्ते इत्यतः ते ‘पञ्चभद्राः’ इति निर्दिश्यन्ते । तादृशानां छात्राणाम् आवासः एषः’’ इति सः श्लोककारः वदति छात्रावासं दृष्ट्वा ।
|
|
|
|
